Sarıkuyruk Balığının (Seriola dumerili) Kültür Koşullarına Adaptasyonu ve Yavru Yetiştirilmesi


Eryalçın K. (Yürütücü)

  • Proje Türü: Kontrata Dayalı Üniversite-Sanayi İşbirliği Projesi
  • Proje Grubu: Fen ve Mühendislik
  • Projenin Yürütüldüğü Birim: Su Bilimleri Fakültesi
  • Başlangıç Tarihi: Mart 2025
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2026

Özet

Dünya’da ve ülkemizde akuakültür yolu ile üretilen su ürünleri miktarı, artan insan nüfusu ile paralel artış göstermektedir. Günümüzde su ürünleri yetiştiriciliği ile elde edilen üretim, avcılık yolu ile elde edilen üretimi geçmiştir (FAO, 2024). Sürdürülebilir su ürünleri gıda ihtiyacı için mevcut üretilen akuatik türlere ek olarak yeni türlerin üretime kazandırılması zorunlu bir ihtiyaçtır. Ülkemizde en çok üretimi yapılan balıklar sırasıyla, Levrek (Dicentrarchus labrax), Çipura (Sparus aurata), Granyöz diğer adı ile Kaya levreği (Argyrosomus regius) ve Türk somonu (Oncorhynchus mykiss) olarak bilinmektedir. Bunun yanı sıra, gibi diğer deniz balıklarının üretimleri ile ilgili Ar-Ge çalışmaları sektörün önde gelen firmaları tarafından yapılmaktadır. Yeni türlerin kısa zamanda hızlı büyüyen ve pazarda ekonomik değeri olan türlerin olması istenir. Bu türlerden bazıları, ton, kalkan ve sarıkuyruk gibi balıklardır.

Bu proje kapsamında, Sarıkuyruk (Seriola dumerilii) türünün üretimi ile ilgili Ar-Ge çalışmaları yapılacaktır. Özellikle, anaç bireylerin karada bulunan deniz balıkları üretim kuluçkahanesinde kontrollü şartlarda tutularak, bu bireylerden sağlıklı, yaşayan yumurtaların alınması ve bu yumurtalardan elde edilecek larva ve yavru sayısının yüksek oranda başarı ile sağlanması hedeflenmektedir. Balık üretiminde fiziksel ve kimyasal su parametreleri (pH, sıcaklık, çözünmüş oksijen), mekanizasyon (tank şekli, hacmi, su giriş çıkışı hızı ve yeri) gibi parametrelerin optimum değerlerinin sağlanması, anaç – larva ve yavru dönem balıkların besinsel ihtiyaçlarının belirlenmesi ve gerekli olan besleme politikasının hazırlanması gereklidir.

Yapılması planlanan proje ile 12 ay süre boyunca anaç balıklar farklı yemler ile beslenerek, bu anaçlardan elde edilecek yumurtaların verimliliği, hayatta kalma ve besin maddeleri bakımından oluşan farklar değerlendirilecektir. Bir diğer değerlendirme, yumurtadan çıkan larvalar üzerinde yapılacaktır. Sarıkuyruk larvaları farklı canlı yemler ile beslenerek, büyüme performansları, yağ asidi ve amino asit kompozisyonları detaylı şekilde incelenecektir. En son çalışma yavru döneme gelmiş olan sarıkuyruk balıkları üzerinde formüle edilmiş, canlı yem sonrasında kullanılan toz yemlerin denemesi olacaktır. Yumurtalardan yüksek çatlama oranının sağlanması, sağlıklı larvalar elde edilmesi, bu larvaların canlı yemler ile büyütülerek, ön büyütme ünitesine çıkarılmaları ve yavru dönemde mikropartikül yemlere alışmaları üretimin başarılmasında kriterler olarak ortaya çıkmaktadır.